เติมน้ำมันต้องดับเครื่องไหม และถ้าไม่ดับเครื่องยนต์จะเกิดอะไรขึ้น

ไขข้อข้องใจที่หลายคนสงสัย ว่าระหว่างที่เราเติมน้ำมันรถอยู่นั้น จำเป็นต้องดับเครื่องยนต์หรือไม่ ถ้าไม่ดับจะเป็นอย่างไร ไปหาคำตอบกัน

เคยสังเกตไหมว่า เมื่อเราขับรถเข้าไปเติมน้ำมันที่ปั๊ม จะมีป้ายเตือนที่บริเวณตู้หัวจ่าย เช่น โปรดดับเครื่องยนต์ ห้ามใช้โทรศัพท์ ห้ามสูบบุหรี่ และห้ามก่อประกายไฟ หรือบางทีเด็กปั๊มก็จะเข้ามาบอกว่าตรง ๆ เลยว่าให้ดับเครื่องก่อนเติมน้ำมันอยู่เสมอ จนเกิดเป็นข้อสงสัยและถกเถียงกันในกลุ่มเพื่อนว่า จริง ๆ แล้ว จำเป็นไหมที่ต้องดับเครื่องตอนเติมน้ำมัน แล้วถ้าไม่ดับ จะเกิดอะไรขึ้น ?

สำหรับการเติมน้ำมันแล้วต้องดับเครื่องยนต์ ถือว่าเป็นหลักสากลที่หลาย ๆ ประเทศบังคับใช้ เนื่องจากในระหว่างการเติมน้ำมันแต่ละครั้ง อาจมีหยดน้ำมันหรือไอระเหยที่มีคุณสมบัติติดไฟง่าย และสามารถระเหยกระจายออกไปราว ๆ 2 เมตร โดยรอบตัวรถได้ ซึ่งถ้าไอดังกล่าวประกอบรวมกับออกซิเจนที่อยู่โดยรอบในสัดส่วนที่พอเหมาะ และอุณหภูมิที่เหมาะสม ก็อาจทำให้เกิดประกายไฟลุกไหม้ได้ รวมถึงแหล่งกำเนิดประกายไฟอื่น ๆ ภายในเครื่องยนต์ขณะทำงาน เช่น หัวเทียน ไดชาร์จ แบตเตอรี่ หรือแม้แต่ความร้อนจากห้องเครื่อง ก็อาจมีส่วนทำให้เกิดประกายไฟและลุกไหม้ได้เช่นกัน

และนอกจากนี้เมื่อเครื่องยนต์กำลังทำงานในระหว่างเติมน้ำมัน ก็อาจจะมีโอกาสที่ผู้ใช้รถเผลอคิดไปว่าเติมเรียบร้อยแล้ว จนเข้าเกียร์แล้วเหยียบคันเร่งทำให้รถเกิดการเคลื่อนตัว จนไปดึงหัวจ่ายน้ำมันหลุดจากตัวรถ ซึ่งก่อให้เกิดความเสียหายใหญ่ได้ เช่น น้ำมันเชื้อเพลิงไหลรั่วออกมานองพื้น และกลายเป็นไอน้ำมันขึ้นมา เมื่อไปสัมผัสกับอากาศหรือประกายไฟที่อยู่โดยรอบ ก็อาจจะทำให้เกิดไฟลุกไหม้ขึ้นมาได้ ดังที่เห็นตามข่าวที่ปรากฎอยู่บ่อย ๆ ทั้งในและต่างประเทศ

ในเวลาเติมน้ำมัน นอกจากจะต้องดับเครื่องยนต์แล้ว ควรที่จะต้องปิดระบบไฟฟ้าภายในตัวรถ ถอดอุปกรณ์พ่วง USB ต่าง ๆ ให้หยุดการทำงานของระบบไฟฟ้า เพื่อป้องกันการสปาร์คทั้งจากไดชาร์จ และแบตเตอรี่ พร้อมป้องกันไม่ให้กลิ่นไอน้ำมันเข้าห้องโดยสาร ซึ่งอาจทำให้คุณเวียนหัวได้ และที่สำคัญคือห้ามโทรศัพท์ ทั้งรับสายและโทรออก เพราะการใช้โทรศัพท์ระหว่างเติมน้ำมันอาจเกิดการพลั้งเผลอทำโทรศัพท์ตกพื้น จนเป็นเหตุทำให้เกิดประกายไฟจากแบตเตอรี่ รวมถึงการสนทนาเป็นเวลานาน ๆ ก็อาจจะเกิดเหตุทำให้แบตเตอรี่ช็อต ซึ่งก็เป็นอีกหนึ่งปัจจัยที่อาจทำให้เกิดประกายไฟขึ้นมาได้นั่นเอง

ขณะเติมน้ำมันผู้ขับควรลงจากตัวรถ ซึ่งนอกจากด้านความปลอดภัยเมื่อดับเครื่องยนต์แล้ว คุณยังสามารถดูได้ว่าน้ำมันที่เติมนั้นถูกประเภทหรือไม่ มีคราบเปรอะเปื้อนที่สีตัวถังหรือเปล่า อีกทั้งยังป้องกันเรื่องความผิดพลาดของจำนวนตัวเลขต่าง ๆ ที่อาจคลาดเคลื่อนได้ 

เวลาเติมน้ำมันไม่ดับเครื่องยนต์ ผิดกฎหมายหรือไม่ ? ต้องบอกว่าไม่ผิด แต่ไม่ควรทำ เพราะไม่มีกฎหมายข้อไหนเขียนระบุไว้อย่างชัดเจนว่าต้องดับเครื่องเวลาเติมน้ำมัน มีเพียงกรมธุรกิจพลังงานที่ออกกฎมาให้ปั๊มน้ำมันทุกแห่ง จะต้องปฏิบัติตามกฎกระทรวงของกรมธุรกิจพลังงาน พ.ศ. 2552 ในหมวดป้องกันเกี่ยวกับการห้ามก่อประกายไฟในสถานีบริการน้ำมันเชื้อเพลิง ซึ่งกำหนดว่า สถานีทุกแห่งต้องมีป้ายแจ้งเตือนให้ดับเครื่องยนต์ ปิดโทรศัพท์มือถือ และห้ามสูบบุหรี่ ในขณะเข้ารับบริการ 

มาถึงตรงนี้สามารถสรุปง่าย ๆ ว่า "ควรดับเครื่องยนต์ขณะเติมน้ำมัน" เพื่อเป็นการเซฟตี้ไว้ก่อน เพราะเราจะไม่มีทางรู้เลยว่าจะมีชิ้นส่วนใดของตัวรถเสียหายในขณะนั้น และอาจเป็นต้นเหตุที่ทำให้เกิดความร้อนหรือสะเก็ดไฟ จนอาจทำให้เกิดเหตุไฟลุกไหม้ขึ้นมาได้ เพราะคำเตือนต่าง ๆ ที่ปรากฏข้าง ๆ เครื่องจ่ายน้ำมัน ล้วนแล้วแต่เคยเกิดขึ้นจริง ดังนั้นเพื่อความปลอดภัยเมื่อต้องอยู่ใกล้กับวัตถุไวไฟอย่างน้ำมันเชื้อเพลิง และก๊าซธรรมชาติ การดับเครื่องก่อนเติมจึงถือเป็นวิธีที่ดีที่สุด ที่จะช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดอุบัติเหตุร้ายแรงขึ้นได้

ขอบคุณข้อมูลจาก : familyhandyman.com, hsoil.com, elaw.doeb.go.th