แบตเตอรี่รถยนต์ไฟฟ้า ใช้ได้กี่ปี พร้อมวิธียืดอายุการใช้งาน

แบตเตอรี่รถยนต์ไฟฟ้า ใช้ได้กี่ปี อายุการใช้งานยาวนานแค่ไหนกว่าจะเสื่อมจนต้องเปลี่ยนแบตเตอรี่ใหม่ และทำอย่างไรให้แบตเตอรี่รถยนต์ไฟฟ้าใช้งานยาวนานมากขึ้น

ปัจจุบันรถยนต์ไฟฟ้าในไทยมีทางเลือกในราคาที่สามารถเข้าถึงได้ใกล้เคียงรถยนต์น้ำมัน ทำให้หลายคนอยากลองหรือเปลี่ยนมาใช้รถยนต์ไฟฟ้ามากขึ้น ถึงแม้รถยนต์ไฟฟ้าจะมีความซับซ้อนและส่วนที่ต้องบำรุงรักษาน้อยกว่ารถยนต์ปกติ แต่ยังถือว่าเป็นเทคโนโลยีใหม่ โดยเฉพาะในส่วนของแบตเตอรี่ซึ่งมีราคาสูง ทำให้เกิดความกังวลหรือสงสัยว่าแบตเตอรี่รถยนต์ไฟฟ้า ใช้ได้กี่ปี หรือมีอายุการใช้งานยาวนานแค่ไหนกว่าจะเสื่อมสภาพ รวมถึงมีวิธีอย่างไรช่วยให้แบตเตอรี่รถยนต์ไฟฟ้าใช้งานได้ยาวนานขึ้นบ้าง

แบตเตอรี่รถยนต์ไฟฟ้ามีหน้าที่จ่ายกระแสไฟให้กับมอเตอร์ไฟฟ้าเพื่อให้รถขับเคลื่อนได้ ซึ่งตัวแบตเตอรี่ที่ใช้งานในรถยนต์ไฟฟ้าปัจจุบันประกอบด้วยเซลล์ลิเทียมไอออนแบบชาร์จไฟได้จำนวนหลายพันเซลล์ที่เชื่อมต่อเข้าด้วยกันจนกลายเป็นชุดแบตเตอรี่

ทั้งนี้ เพราะแบตเตอรี่ลิเทียมไอออนมีความหนาแน่นของพลังงานสูงกว่าแบตเตอรี่ประเภทอื่น ๆ ซึ่งสามารถกักเก็บพลังงานได้มาก นอกจากนี้ยังจ่ายไฟได้มาก แต่ต้องการการบำรุงรักษาเพียงเล็กน้อยหรือไม่ต้องมีเลย

อย่างไรก็ตาม แม้ว่าแบตเตอรี่ไม่ว่ารูปแบบไหนก็ไม่ได้มีอายุการใช้งานยาวนานตลอดไป เพราะแบตเตอรี่จะมีอายุตามการใช้งานเหมือนอุปกรณ์อื่น ๆ ของรถยนต์ โดยเซลล์จะกักเก็บพลังงานได้น้อยลงไปเรื่อย ๆ เมื่อเวลาผ่านไปจนเสื่อมสภาพและต้องเปลี่ยนใหม่ในที่สุด

แบตเตอรี่รถยนต์ไฟฟ้ามักมาพร้อมกับการรับประกัน ซึ่งรถยนต์ไฟฟ้าที่จำหน่ายในไทยส่วนใหญ่มีการรับประกันอย่างน้อย 8 ปี หรือประมาณ 150,000 - 180,000 กิโลเมตร และสำหรับรถยนต์ไฟฟ้าบางรุ่นให้การรับประกันถึง 10 ปี หรือ 250,000 กิโลเมตร แต่อย่างไรก็ตาม ผู้ใช้งานควรทำความเข้าใจกับเงื่อนการรับประกันอย่างละเอียด

แต่โดยทั่วไปแล้ว แบตเตอรี่รถยนต์ไฟฟ้าจะมีอายุการใช้งานได้ยาวนาน 10 - 20 ปี โดยขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย ซึ่งอาจทำให้อายุการใช้งานแบตเตอรี่สั้นลงไปกว่านั้นได้ เช่น แบตเตอรี่อาจเสื่อมสภาพเร็วขึ้นในสภาพอากาศที่ร้อน แบตเตอรี่ในรถยนต์ไฟฟ้าจึงมีระบบ battery thermal management system คอยรักษาอุณหภูมิให้อยู่ในระดับที่เหมาะสม

นอกจากนี้ การชาร์จแบตเตอรี่ด้วยไฟกระแสตรง หรือ DC Fast Charging บ่อยครั้ง ทำให้แบตเตอรี่มีความร้อนสูงจากกระบวนการชาร์จที่เร็ว ซึ่งส่งผลเสียต่อประสิทธิภาพและอายุการใช้งานของแบตเตอรี่โดยตรง เป็นต้น

ไม่ว่าจะชาร์จไฟแบตเตอรี่รถยนต์ไฟฟ้าเพียงไม่กี่เปอร์เซ็นต์ หรือชาร์จจนเต็ม ทุกครั้งที่ทำการชาร์จจะเกิดความเครียดในแบตเตอรี่ ส่งผลให้ความสามารถในการกักเก็บปริมาณแบตเตอรี่ค่อย ๆ ลดลงได้ เพื่อยืดอายุแบตเตอรี่ หากไม่จำเป็นไม่ควรเสียบปลั๊กรถทุกคืน ควรชาร์จไฟรถยนต์ไฟฟ้าเมื่อจำเป็นเท่านั้น อีกทั้งไม่ควรเสียบปลั๊กรถยนต์ทันทีที่กลับถึงบ้าน เท่านี้ก็จะช่วยยืดอายุการใช้งานแบตเตอรี่ออกไปได้

นอกจากไม่ควรเสียบชาร์จรถยนต์ไฟฟ้าทุกคืนหากไม่จำเป็นแล้ว หากอยากให้แบตเตอรี่มีอายุการใช้งานนานขึ้น ไม่ควรชาร์จไฟให้เต็ม 100% โดยไม่จำเป็น การปล่อยให้ปริมาณไฟเหลือน้อย หรือชาร์จจนเต็มบ่อยเกินไป ส่งผลให้ความจุของแบตเตอรี่โดยรวมลดลงได้ ควรรักษาระดับการชาร์จไว้ระหว่าง 20 - 80% แต่ไม่ควรปล่อยให้แบตเตอรี่หมด

รถยนต์ไฟฟ้าหากไม่ใช้เป็นเวลานานไม่ควรชาร์จแบตเตอรี่จนเต็ม หรือปล่อยให้แบตเตอรี่เหลือน้อยเกินไป เพราะมีส่วนทำให้แบตเตอรี่เสื่อมสภาพได้ หากต้องจอดรถยนต์ไฟฟ้าเป็นเวลานาน ควรชาร์จไฟให้อยู่ระหว่าง 25 - 75%

อย่างไรก็ตาม แบตเตอรี่รถยนต์ไฟฟ้าก็จะมีรอบการใช้งานลักษณะเดียวกับแบตเตอรี่ของอุปกรณ์อื่น ๆ เช่น สมาร์ตโฟน เมื่อใช้งานไปเป็นระยะเวลานานต้องมีการเสื่อมสภาพเป็นเรื่องปกติ และรถยนต์ไฟฟ้าส่วนใหญ่ก็จะมีการรับประกันแบตเตอรี่ที่ค่อนข้างยาวนานประมาณหนึ่ง หากตัวแบตเตอรี่ไม่ตกมาตรฐานอาจไม่ต้องรีบกังวลจนเกินไป นอกจากนี้ในอนาคตอาจมีแบตเตอรี่รูปแบบอื่น เช่น แบตเตอรี่แข็ง หรือแบตเตอรี่โซลิดสเตต (Solid-state) ที่ใช้อิเล็กโทรไลต์แข็งแทนอิเล็กโทรไลต์เหลว หรือเทคโนโลยีอื่นมาแทนที่ก็ได้

• ขับรถชนหมาใครเป็นฝ่ายผิด เคลมประกันได้ไหม

• เปิดไฟฉุกเฉินขับรถขณะฝนตก ทำไมอันตรายและไม่ควรทำ

• จ่ายเงิน M-Flow ไม่เป็นสมาชิก ต้องจ่ายยังไง ภายในกี่วัน

ขอบคุณข้อมูลจาก : jdpower.com, caranddriver.com และ evbox.com