ปัญหารถมีควันขาว หรือมีควันดำ เป็นสิ่งบ่งบอกว่าเครื่องยนต์มีปัญหา เผาไหม้ไม่หมด ปล่อยไอเสียเป็นควันและเขม่ากลายเป็นปัญหาฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 สาเหตุของควันจากท่อไอเสียทั้งสีขาวและสีดำเกิดจากอะไร ต้องตรวจสอบจุดไหน ลองไปดูกัน
การสังเกตควันที่ออกจากท่อไอเสียของรถยนต์ ก็เป็นสิ่งหนึ่งที่ผู้ขับขี่และเจ้าของรถควรต้องคอยตรวจสอบกันเป็นระยะ ๆ เนื่องจากลักษณะของไอเสียที่เปลี่ยนแปลงไป ทั้งในลักษณะของ ควันขาว หรือ ควันดำ มีปริมาณออกมามากกว่าปกติ ล้วนแล้วแต่เป็นสิ่งที่บ่งบอกถึงความผิดปกติในระบบเครื่องยนต์ ดังนั้น ลองมาดูกันว่า ทั้งควันสีขาว และควันสีดำนี้ มีสาเหตุมาจากอะไร ต้องตรวจสอบจุดไหน และซ่อมแก้ไขได้อย่างไรบ้าง
รถมีควันขาว
ควันสีขาวเกิดจากน้ำมันเครื่อง ปรกติแล้วน้ำมันเครื่องจะทำหน้าที่ลดการหล่อลื่น ลดการสึกหรอของเครื่องยนต์และหล่อเย็น แต่เมื่อเกิดการเล็ดลอดเข้ากระบอกสูบผสมกับน้ำมันเชื้อเพลิงทำให้เผาไหม้ไม่หมด สีควันจะออกขาวอมฟ้า สาเหตุมีดังนี้
- ปัญหาจากเครื่องหลวม แหวนลูกสูบ ปะเก็นฝาสูบ ยางตีนวาล์ว หากเป็นปัญหาจากอะไหล่เสื่อม ซึ่งเปลี่ยนเฉพาะชิ้นได้ ทำให้ราคาไม่แพงนัก เมื่อรวมค่าแรงตรวจเช็กและต้องถ่ายน้ำมันเครื่องใหม่ ค่าใช้จ่ายราว ๆ ห้าพันบาท
- ปัญหาจากวาล์วยัน อาการนี้จะมาพร้อมกับเครื่องยนต์เดินเบาไม่เรียบ สามารถตั้งวาล์วได้ในราคาหลักร้อย แต่ถ้าตรวจพบว่าบ่าวาล์วไม่เรียบก็ต้องพึ่งการเจียบ่าวาล์ว ค่าใช้จ่ายอยู่หลักพันต้น ๆ
- ปัญหาจากฝาสูบโก่ง ปัญหาจากความร้อนของเครื่องที่มีมากเกินไป เคยเกิดเครื่องฮีตหรือมีปัญหาเรื่องหม้อน้ำโดยไม่รู้ตัว และราคาของฝาสูบค่อนข้างแพง ใช้มือสองจากเซียงกงเริ่มต้นที่หลักพันปลาย ๆ จนไปถึงหลักหมื่นต้น ๆ
แต่หากรถของคุณมีควันขาวเฉพาะช่วงสตาร์ต อาจเป็นเพียงการคายความชื้นภายในเครื่องเป็นเพียงแค่ไอน้ำ (จะแตกต่างจากควันขาวที่เกิดจากน้ำมันเครื่องถูกเผาไหม้) นั่นหมายความเครื่องยนต์ยังอยู่ในสภาพสมบูรณ์ดี
รถมีควันดำ
ควันสีดำบ่งบอกถึงปัญหากับเครื่องยนต์ดีเซล เพราะเป็นการจุดระเบิดที่อาศัยการอัดอากาศและเชื้อเพลิงให้มีความดันสูงจนเชื้อเพลิงสามารถติดไฟ ด้วยประเภทของน้ำมันดีเซลเป็นเชื้อเพลิงที่ติดไฟยาก (จุดวาบไฟสูง) ใช้เวลาในการเผาไหม้นานทำให้เกิดเขม่าสูง เนื่องจากเผาไหม้เชื้อเพลิงไม่หมดหรือไม่สมบูรณ์ เป็นหนึ่งในสาเหตุของฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 จึงมีการติดตั้ง EGR หรือ Exhaust Gas Recirculation หมุนวนไอเสียกลับมาใช้ใหม่เพื่อให้มลพิษที่ปล่อยน้อยลง ซึ่งการเกิดควันดำในเครื่องดีเซลมีทั้งที่แบบเป็นปรกติ และมีปัญหา ดังนี้
- กดคันเร่งหนักเกินไป มีการเผาไหม้เยอะ ทำให้ระบบ EGR ดูดไอเสียวนกลับมาใช้ได้ไม่หมด จนมีเขม่าควันดำซึ่งเป็นอนุภาคขนาดเล็กเล็ดลอดมาให้เห็น เป็นอาการที่พบได้บ่อย และหากรถที่ไปอุด EGR หนีไม่พ้นต้องมีควันดำอย่างแน่นอน
- เครื่องยนต์เก่า เครื่องหลวม ทำให้การอัดจุดระเบิดไม่ดีพอ เขม่ามีมากเกินที่ผ่านระบบ EGR และท่อแคตตาไลติก ก็ยังมีให้เห็น
- ไส้กรองอากาศสกปรกเกิดการอุดตัน อากาศผ่านไอดีที่เข้าไปผสมไม่สมดุล
- ระบบจ่ายน้ำมันมีปัญหา หัวฉีด ปั๊มติ๊ก ทำให้จ่ายน้ำมันมากเกินไป หรือองศาการฉีดน้ำมัน ส่งผลให้เกิดควันดำได้ทั้งหมด
- น้ำมันเชื้อเพลิงที่ไม่ได้มาตรฐาน
ความหนักหนาของปัญหาสะท้อนออกมาเป็นปริมาณฝุ่น-ควัน ถ้ามากจริง ๆ อาจต้องแก้ด้วยการ Overhaul หรือยกเครื่องใหม่ (มือสอง) มาลงแทน แต่อย่างแรกค่าใช้จ่ายสูงกว่าและไม่สะดวกช่าง (ซึ่งชอบอย่างหลังมากกว่าเพราะง่าย ไม่เสียเวลา) ค่าใช้จ่ายเตรียมไว้อย่างน้อยสามหมื่นบาทขึ้นไปครับ
ทั้งนี้ปัญหาเครื่องยนต์สึกหรอ เผาไหม้ไม่สมบูรณ์ มีผลโดยตรงกับปัญหามลภาวะเป็นพิษ จากควันและเขม่า (ฝุ่นละออง) ส่งผลต่อระบบทางเดินหายใจและโรคร้ายแรงอื่น ๆ ตามมา ดังนั้นผู้ใช้รถทุกคนควรบำรุงรักษาให้รถยนต์ทำงานได้อย่างสมบูรณ์อยู่เสมอ รวมถึงไม่ดัดแปลงสภาพ เพื่อให้รถยนต์ทำงานได้เต็มประสิทธิภาพและสำคัญไม่ทำลายสิ่งแวดล้อมไปมากกว่าเดิม เพราะสุดท้ายแล้วผลเสียที่ตามมาจะตกอยู่กับพวกเราทุกคนอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้
